การเรียกค่าเสียหายในคดีละเมิด กรณีถูกรถชน ไม่ว่าจะเป็นกรณีเดินแล้วถูกรถชน หรือขับขี่ยวดยานแล้วถูกเฉี่ยวชน เราสามารถดำเนินการได้อย่างไรบ้าง
ในกรณีที่เราเป็นผู้เสียหายถูกรถชน ไม่ว่าจะเสียชีวิตหรือได้รับบาดเจ็บสาหัส มีกระบวนการทางกฎหมายที่จะทำอย่างไรได้บ้าง
- เข้าเป็นโจทก์ร่วมกับพนักงานอัยการ ในคดีอัยการจะเรียกค่ายื่นฟ้อง เพื่อเรียกค่าเสียหายนั้น โดยกระบวนการทางกฎหมาย จะเริ่มที่เมื่อเกิดเหตุแล้ว ในชั้นพนักงานสอบสวนผู้เสียหายหรือกรณีตาย ญาติของผู้ตาย สามารถเจรจากับผู้ที่กระทำผิดได้ ก็จะเป็นขั้นตอนอยู่ที่ประมาณ 3 เดือน ถึง 6 เดือน ในส่วนนี้ ขั้นตอนของการพิมพ์ลายนิ้วมือ ตรวจสอบข้อเท็จจริง รวบรวมหลักฐาน สรุปสำนวน โดยบางกรณีอาจจะมีการเจรจาครั้งที่ 1 หรือครั้งที่ 2 และอาจจะมีบริษัทประกันภัยเข้ามาเกี่ยวข้องด้วย ซึ่งก็มีทั้งการเจรจาที่สำเร็จ หรือบางกรณีก็เจรจาไม่สำเร็จ
ถ้าเป็นกรณีเจรจากันไม่สำเร็จในชั้นพนักงานสอบสวน ก็ส่งเรื่องไปยังพนักงานอัยการ ซึ่งก็อาจจะมีการเจรจากันอีกครั้งหนึ่ง เพราะคดีประเภทนี้สามารถเจรจากันได้ตลอด เพียงแต่มีข้อควรระวัง เป็นข้อสังเกต คดีนี้ถ้าหากเป็นการกระทำด้วยความประมาท จนมีเหตุให้มีบุคคลเสียชีวิต หรืออันตรายถึงขั้นสาหัส คดีจะก็ต้องยื่นฟ้องต่อศาลเสมอ
ถ้าการเจรจาไม่สำเร็จ จะเข้าสู่กระบวนการยื่นฟ้องของพนักงานอัยการต่อศาล ในข้อหากระทำโดยประมาท ทำให้ผู้อื่นเสียชีวิต หรือกระทำโดยประมาทเป็นเหตุให้ผู้อื่นได้อันอันตรายสาหัส ถึงขั้นตอนนี้เมื่อมาถึงศาลแล้ว ผู้เสียหายที่บาดเจ็บ หรือญาติของผู้เสียชีวิตซึ่งเป็นทายาทสามารถมีสิทธิ์ ดังนี้
- ขอเข้าร่วมกับพนักงานอัยการ จะได้ไม่ต้องไปฟ้องคดีเองโดย-อาศัยสำนวนของพนักงานอัยการ
2 เรียกค่าเสียหายทางแพ่งในคดีอาญา การเรียกค่าเสียหายเข้าไปตรงนี้ทำให้ประหยัด ไม่ต้องไปฟ้องคดีแยกและต้องจ่ายค่าธรรมเนียมศาล
ซึ่งกรณีการขอเข้าร่วมเป็นโจทก์ เพื่อเรียกค่าเสียหายทางแพ่ง ซึ่งกรณีนี้จะไม่ค่อยนิยมเพราะวิธีการสืบคดี การบังคับคดีกับผู้กระทำผิดก็ดี กฎหมายค่อนข้างที่จะจำกัดกว่า
- การเรียกค่าเสียหายด้วยตนเอง ซึ่งเป็นที่นิยม จะมีการขอเข้าเป็นโจทก์ร่วม แต่กรณีนี้เมื่อเข้าร่วมแล้ว จะไม่ได้มีการเรียกค่าเสียหาย เพราะค่าเสียหายจะมาฟ้องเป็นคดีที่สองคือคดีแพ่งเรื่องละเมิด กรณีที่สองนี้จะมีประสิทธิภาพมากกว่าในการเรียกค่าเสียหาย เพราะว่ากรณีเกิดอุบัติเหตุ คดีในการฟ้องคดีอาญาแล้วเรียกค่าเสียหาย คนที่จะต้องรับผิดชดใช้จะเป็นผู้ขับขี่เท่านั้น แต่ในบางกรณีผู้ขับขี่อาจเป็นลูกจ้างบริษัทที่นายจ้างว่าจ้างเป็นพนักงานแล้วเกิดอุบัติเหตุ ผู้ว่าจ้างหรือบริษัทจะมีเงินและต้องร่วมรับผิดด้วย แต่ถ้าเราเข้าเป็นโจทก์ร่วมกรณีแรก การเรียกค่าเสียหายจากตัวนายจ้างก็ดี บุคคลที่ต้องร่วมรับผิดก็ดี ก็จะไม่ได้เข้ามามีส่วนร่วมรับผิดชอบ เพราะว่าบุคคลเหล่านี้ไม่ต้องร่วมรับผิดในคดีอาญา
แต่กรณีที่สอง เป็นการยื่นฟ้องคดีแพ่งต่างหาก เพราะเวลาฟ้องคดีแพ่งประการแรกเราจะไม่ได้ฟ้องผู้กระทำความผิดหรือผู้ประมาทอย่างเดียว แต่เราจะฟ้องผู้ที่ต้องร่วมรับผิดตามกฎหมาย เนื่องจากกฎหมายมีบัญญัติไว้ในมาตรา 425 ว่านายจ้างต้องร่วมกันรับผิดกับลูกจ้างในผลแห่งละเมิดซึ่งลูกจ้างได้กระทำไปในทางการที่จ้าง
ดังนั้นบริษัทใหญ่ๆ หรือนายจ้างจะต้องเข้ามาร่วมรับผิดกับลูกจ้างด้วย ซึ่งทำให้มีผู้ที่ต้องรับผิดชดใช้ค่าเสียหายมากกว่า 1 คน เพราะบางครั้งลูกจ้างที่ทำงานมีเงินเดือนก็ไม่ได้มีทรัพย์สินหรือเงินทองเพียงพอที่จะมาชดใช้ให้กับผู้เสียหายแต่นายจ้างซึ่งเป็นบริษัทใหญ่ต้องร่วมรับผิดด้วย
การแยกฟ้องเป็นคดีแพ่งละเมิด ฟ้องผู้ประมาทคือลูกจ้างเป็นจำเลยที่ 1 และฟ้องนายจ้างจำเลยที่ 2 จำเลยต้องร่วมรับผิดและตัวนายจ้างมีโอกาสถูกบังคับคดีได้มากกว่า
ดังนั้นนักกฎหมายจึงแนะนำให้แยกฟ้องเป็นคดีอาญาต่อผู้กระทำการโดยประมาท แล้วก็มาฟ้องเป็นคดีแพ่งต่างหาก โดยมีข้อสังเกตว่า การแยกฟ้องเป็นคดีแพ่งต้องฟ้องภายในระยะเวลา1ปี นับตั้งแต่วันเกิดเหตุ
ดังนั้น เมื่อเจ้าพนักงานตำรวจสรุปสำนวนเห็นว่า คนขับขี่ จำเลยหรือผู้ต้องหาเป็นผู้ประมาทแล้ว ก็สามารถตั้งเรื่องฟ้องคดีได้ทันที โดยฟ้องผู้ขับขี่เป็นจำเลยที่ 1 แล้วจะฟ้องนายจ้างเป็นจำเลยที่ 2 โดยการฟ้องแยกต่างหากเป็นคดีแพ่ง
กรณีนี้ก็จะเห็นว่าค่าเสียหายก็จะผูกพันกับตัวนายจ้างด้วย กรณีก็เป็นอีกช่องทางหนึ่งการดำเนินคดีอาญาใช้บังคับกับตัวจำเลยให้ต้องชดใช้ค่าเสียหาย แต่ในกรณี 2 ในทางกฎหมายแพ่งเราจะฟ้องฟ้องนายจ้างด้วยถ้ากรณีที่เกิดเหตุนั้นผู้ที่กระทำละเมิดเป็นลูกจ้าง หรือหรือว่าอยู่ระหว่างขับรถทำงานทำให้ผู้เสียหาย มีโอกาส หรือทายาทของผู้เสียชีวิตได้รับการเยียวยา จากนายจ้างด้วย
—————————————————–
โดย อาจารย์ฉัตรชัย ทศสอาด
อาจารย์ประจำหลักสูตรนิติศาสตรบัณฑิต
คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเจ้าพระยา
